Yatagarasu

Op het embleem van de Aikido Auvergne Juku Dojo is de raaf van Kumano te zien.

Raven nemen in elke oude cultuur een bijzondere plaats in. In de Noorse sagen zijn de twee raven Huginn en Muginn de boodschappers van Odin. Bij dageraad verlaten zij Asgard en vliegen over de wereld om nieuws over de mensen te vergaren. Odin heeft hen het vermogen om te spreken gegeven zodat zij hem verslag kunnen doen van alles dat zij in de wereld hebben gezien en gehoord. Als we kijken naar de betekenis van de namen van deze raven dan blijkt dat de naam Huginn etymologisch verwant is aan het Nederlandse woord heugen en geheugen. De naam Muginn is etymologisch verwant aan het Engelse Mind. 

Wanneer Odin ten strijde trekt op zijn paard Sleipnir dan volgen de raven hem, net als zijn wolven Geri en Freki. Om die reden worden de raven ook geassocieerd met de strijd en de dood. Als Odin’s paard gewond raakt zijn het echter de raven die hem helpen helen van zijn wonden. Raven worden dus ook geassocieerd met geneeskracht.

In de oude Keltische verhalen zijn de raven meestal boodschappers tussen de mensen en de goden.  In de Ierse mythen worden ze vooral geassocieerd bij de godinnen van oorlog en dood, maar in de Keltische verhalen van het vasteland lijken ze een andere band te hebben met mensen en goden. Zo wordt de Keltische godin Nantosuelta, godin van de zonovergoten vallei, van de natuur, de aarde, water, vuur, vruchtbaarheid, huiselijkheid en welvaart vaak afgebeeld met een staf met daarop een huisje, met een kruik voor plengoffers, met een bijenkorf en met honingraten. Ze wordt vergezeld door een raaf. Hier staat de raaf voor de saamhorigheid van een familie of groep en lijkt het bedoeld te zijn als symbool voor vruchtbaarheid, voor leven geven.

In de cultus van Mythras, een mysterie-geloof dat zeer populair was bij de Romeinse soldaten, doorliep de ingewijdene zeven verschillende stadia. De eerste daarvan was de Raaf.

In Japan kennen ze de karasu-tengu, tengu die minimaal het hoofd en de vleugels van een raaf of kraai hebben. Soms zien ze er in het geheel uit als een raaf en ze bewegen ook als raven. Zij helpen de Dai tengu, lange mannen met rode gezichten en lange neuzen die over allerlei bijzondere gaven beschikken, zoals het oproepen van een tyfoon met behulp van hun uit ravenveren gemaakte waaier. De Dai tengu worden geassocieerd met de yamabushi, de boeddhistische monniken die door de bergen trekken. De karasu-tengu staan bekend als plaaggeesten, vooral voor hen die kwade bedoelingen hebben, ze beschikken over magische krachten en zijn ongekend goede zwaardvechters. Karasu-tengu zijn daarom ook de beschermgeesten van serieuze beoefenaars van Budo (niet serieuze beoefenaars ondervinden slechts ergernis en hinder van hen). Fameus zijn de verhalen van Ushiwakamaru die op jonge leeftijd onderricht krijgt in Budo van de Dai tengu en de karasu-tengu als sparringspartners heeft.

In de regio Kumano staat de Yatagarasu, een grote raaf van acht span breed, symbool voor de kami van Kumano. Het bijzondere is dat de raaf beschikt over drie poten. Deze drie poten staan symbool voor de gewichtigste deugden die de goden aan de mensen overdroegen; chi – wijsheid, inzicht, jin – menselijkheid, mededogen, liefde en yuu – moed. Aikido shihan Motomichi Anno sensei zei hierover: “It is essential that we bring all three spirits (courage, wisdom and compassionate love) together. Love alone is not enough. You need strength. You need courage. You also must have effective technique. And you need to have a heart that brings people together in harmony and gives joy to others.”

Als symbool voor Kumano kom je de Yatagarasu overal in de streek tegen. In de Shinto-schrijnen zijn omamori verkrijgbaar met de Yatagarasu er op afgebeeld. Het nationale voetbalteam van Japan heeft de Yatagarasu als embleem gekozen, zodat deze als gids de bal kan helpen om het doel van de tegenstander te vinden.

In de Kojiki wordt verhaald hoe de Yatagarasu als boodschapper van de goden de legendarische eerste keizer van Japan Jimmu als gids dient. Jimmu land op de kust van Kumano, nabij Shingu, en trekt op naar het land dat later bekend zal staan als Yamato. Hij raakt echter de weg kwijt en de goden besluiten hem terzijde te staan en sturen de Yatagarasu die hem weer op het juiste pad weet te krijgen. Zo staat de Yatagarasu nog altijd bekend als een beschermgeest die steun biedt aan een ieder die het juiste pad dreigt te verliezen.

Tom Verhoeven

Auvergne, herfst 2011