De grondlegger
van Aikido heeft in de loop van zijn leven van meerdere mensen les gehad in
krijgskunst, filosofie en religie. De
twee mensen die als leraar het duidelijkst hun stempel hebben gezet op Ueshiba
O Sensei’s ontwikkeling van zijn eigen Budo methode – die uiteindelijk bekend zou worden als Aikido,
waren respectievelijk Takeda Sokaku en Deguchi Onisaburo. Takeda zou bekendheid krijgen – vooral door
de roem van zijn voornaamste student Ueshiba Morihei - als grondlegger van de
Daito Ryu. In de basistechnieken van Aikido is veel van de technieken van
Takeda nog steeds zichtbaar.
Onisaburo Deguchi (1871 –
1948) was de spiritueel leider van de Omoto kyo, een van de grootste Japanse
nieuwe Shinto religies. Hij was
daarnaast bekend als schrijver, beoefenaar van Shodo en keramist. Er zijn
wereldwijd exposities geweest van zijn keramische werken.
Zijn wereld visie
vinden we terug in de boeken die hij heeft geschreven (hij maakte meestal
gebruik van een of enkele scribenten) en in andere geschriften zoals gedichten
en gecalligrafeerde spreuken. Het
gedachtegoed van Onisaburo Deguchi heeft grote invloed gehad op het denken van
O Sensei en wanneer we kijken naar zijn
uitleg over het doel en het wezen van Aikido dan citeert hij soms letterlijk
Onisaburo Deguchi.
Dit is een
beknopt overzicht van het gedachtegoed van Onisaburo Deguchi.
De drie waarheden
die aan Onisaburo Deguchi werden geopenbaard:
Observeer de werkelijke verschijnselen van hemel
en aarde en je zult de substantie zie van de ware kami.
Herken het onfeilbare functioneren van alles en je
zult de energie zien van de ware kami.
Dring door tot de wezenlijke natuur van alle
levende wezens en je zult de geest zien van de ware kami
(deel 3 van de
Reikai Monogatari)
Zijn drie
waarheden komen er op neer dat je volgens zijn inzicht niet altijd academische
kennis of boeken nodig hebt om een basale kennis of ervaring van de kami te
hebben: Breng de geest tot rust en observeer hoe hemel, aarde en de natuur zich ontsluieren en je zult de waarheid
inzien.
De kami beschouwt hij als de
alom aanwezige geest van het universum en de mens is de kern van de werkingen
van hemel en aarde. Wanneer kami en mens een worden, zal oneindige kracht en
gezag zich manifesteren.
In tegenstelling
tot het idee dat kami almachtig en tot
alles in staat is, geeft Onisaburo Deguchi hier het beeld van kami die
uitsluitend geest is en nog geen glas water zou kunnen verplaatsen. Daarvoor is
de hand van de mens nodig. Anders gezegd, de creatieve synergie ontvouwt zich
pas als de abstracte entiteit van de kami een wordt met de mens als tastbaar
wezen.
De kami heeft een
inherent streven naar vrede, goedheid, liefde – naar een hemel op aarde en het
wezen dat bij uitstek geschikt is om dit doel mee te verwerkelijken is de mens.
Vandaar de mens als de kern van de werkingen van hemel en aarde. Aikido grondlegger Ueshiba Morihei O
Sensei haalde dit principe aan als hij stelde
dat hij de kern of het centrum van het universum was. Dit streven van kami benadrukt nog eens de verheven missie van de
mens op aarde.
Mitama
In de leer van de
Omoto kyo wordt de naohi mitama van de
mens beschreven als deel uit makend van kami sama (God, het goddelijke, het
eerste principe). Verder bestaat het
wezen van de mens uit vier aspecten; Ara
mitama, Nigi mitama, Sachi mitama en Kushi mitama. De nao mitama neemt een centrale plaats in en
stuurt de vier verschillende mitama aan. Deguchi vergelijkt het niet toevallig
met een wiel (het herinnert aan het
Dharma wiel van het Buddhisme en aan een uitspraak van Lao tse / Roshi) waarbij
de Naoni mitama de as vormt en de vier mitama de vier spaken.
Wezen en functie van de mitama
De Naohi mitama
is de wezenlijke kern van het hoogste
goed en schoonheid. Naohi mitama weet intuïtief goed van kwaad te onderscheiden
en gidst de mens in de juiste richting.
De Ara Mitama, de
ruwe geest heeft als essentie Yu, onversaagdheid / roekeloosheid en als functie
Shin, bereidwilligheid, Ka,
besluitvaardigheid, Fun, standvastigheid, Ben, ijver en Koku, zelfbeheersing / voortvarendheid.
Nigi Mitama, de
zachte geest heeft als essentie Shin,
sympathie (empathie) en als functie Hei, vrede, Shu, discipline, Sei, orde, Chih bestuurlijk vermogen en Koh gemeeschapszin.
Sachi mitama, de
geluk geest heeft als essentie Ai, liefde en als functie Eki, liefdadigheid /
het vermogen goed te doen, Zoh,
creativiteit, Sei productiviteit, Ka ontwikkeling en Iku voeding.
Kushi mitama, de
wonderlijke geest heeft als essentie Chi wisdom en als functie Koh, vaardigheid,
Kan, gevoeligheid, Satsu, observatie, Kaku, gewaar zijn, bewust zijn en Go
verlichting.
De intrinsieke eigenschap van elke mitama
De Naohi mitama
en de vier andere aspecten hebben als intrinsieke eigenschap het vermogen en de plicht (wetmatigheid) om
hun capaciteiten volledig te benutten en tot volle wasdom te laten komen.
Voor alle
duidelijkheid; het gaat niet om een opgelegde plicht of eis, maar om een
natuurlijke door kami sama gegeven
eigenschap.
Tezamen staan ze bekend als Gojo no kairitsu – de plicht van de
vijf vermogens.
Naohi mitama
heeft als vermogen kaerimiru; zelf onderzoek, zelf reflectie
Ara mitama heeft
als vermogen Hajiru; schaamte
Nigi mitama Kuiru; berouw hebben
Sachi mitama
Osoru; vereren, ontzag hebben voor
Kushi mitama Satoru;
verlichting (ontwaken)
Deze vijf
vermogens worden ook wel gezien als de stadia waar je door gaat op je pad naar
verlichting. In je beoefening van Aikido ontkom je niet aan een confrontatie
met je zelf – het is de enige manier om te ontdekken waar je werkelijke
mogelijkheden liggen en waar je beperkingen.
Dit leidt
onvermijdelijk naar het stadium van schaamte voor alle fouten en
tekortkomingen.
Het stadium van
berouw hebben opent vervolgens weer de mogelijkheid om verder te groeien.
Dit leidt tot
ontzag en bewondering voor kennis en vaardigheid die ons inzicht te boven gaan.
Daarbij kunnen we denken aan natuurkrachten die we of niet goed begrijpen of
waar we totaal geen grip op hebben. Maar ook bijvoorbeeld aan het vermogen om te helen, de vermogens van
de geest, de vermogens van het lichaam,
de schoonheid van een kunstwerk of van muziek.
Het uiteindelijke
streven is satori, volledig ontwaken als bij het aanbreken van een nieuwe dag. Dit
vormt de kern van de mythe van de zonnegodin Amaterasu die zich verbergt in een
grot en de wereld in duister hult. Het
weer tevoorschijn komen van Amaterasu staat voor het bereiken van verlichting.
Het negatieve aspect van de mitama
Er zit echter ook
een negatieve kant aan. Als de Naohi en de vier mitama zich om wat voor reden
ook niet volledig ontwikkelen, er niet voldaan wordt aan het optimaal toepassen
van de intrinsieke eigenschappen, dan
vertonen ze de volgende misvormingen;
Naohi degenereert
in Maga-hi; kwaadaardige ziel / geest
Ara mitama Soh kon;
de ziel /geest van vijandigheid
Nigi mitama Aku
kon; de ziel / geest van verdorvenheid
Sachi mitama Gyaku kon;
de ziel / geest van opstandigheid
Kushi mitama Kyoh
kon; de ziel / geest van krankzinnigheid
De geest van rechtschapenheid
Wanneer de vier
mitama zich wel volledig ontwikkelen dan ontstaat de geest van rechtschapenheid
en deze uit zich bij de mitama als volgt;
Ara mitama als Dan;
besluitvaardigheid
Nigi Mitama als Sei ;
gelijkheid
Sachi mitama als Katsu ;
altruisme
Kushimitama als Sai
; bekroning, afronding
Waar er
rechtschapenheid daar is ook het juist verlangen, het juiste verlangen leidt er
toe dat mensen gemotiveerd worden zichzelf te verbeteren. Elk van de Mitama
brengt een correct verlangen teweeg:
Ara Mitama – Ju
; lang leven
Nigi Mitama
- I ; status
Sachi Mitama
- Fu ; welvaart
Kushi Mitama - Mei
; faam
De richting van de mitama als schering en inslag
De vier Mitama
zijn niet onafhankelijk van elkaar maar zijn op een interactieve manier met elkaar
verweven, zoals de draden in een
weefgetouw door schering en inslag kruislings met elkaar verweven worden. Elke
Mitama heeft een richting die of schering is of inslag.
Ara Mitama ;
richting van schering
Nigi Mitama ;
richting van schering
Sachi Mitama ;
richting van inslag
Kushi Mitama ;
richting van inslag
Wanneer de vier
Mitama op deze wijze met elkaar verweven zijn
resulteert dit in de Izunome no mitama, de ware menselijke geest, die vaak wordt weergegeven door een kruis. Het
is deze innerlijke staat die mensen als sinds het begin der tijden hebben
nagestreefd. Het is ook de staat waarin
Izu en Mizu (vuur en water) in perfecte harmonie zijn. Onisaburo Deguchi associeerde Izu no mitama
met vaderlijkheid, striktheid en creativiteit en Mizu no mitama met moederlijkheid,
liefdevolheid en mededogen .
http://aikido-auvergne-kumano.blogspot.fr/2012/03/oomoto-great-origin.html
Tom Verhoeven
Auvergne, herfst
2012
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
