Dit verhaal is
een oude Chinese scheppingsmythe waarin verteld wordt hoe de vijf elementen (in
het Chinees; wu sing) tot stand kwamen en deze verantwoordelijk zijn voor de
verdere schepping. De vijf elementen worden beschreven als goden die in China
bekend staan als de vijf ouden of de vijf grijsaards.
 |
| Porseleinen figuurtjes die de vijf ouden voorstellen zijn te vinden in elk Chinees souvenir winkeltje |
Voor hemel en
aarde van elkaar gescheiden waren, was alles een grote bol mist, chaos genaamd.
In die tijd namen de geesten van de vijf elementen vorm aan en werden zij tot
de vijf grijsaards. De eerste heette de Gele Oude en hij was de meester van de
aarde. De tweede heette de Rode Oude en hij was de meester van het vuur. De
derde heette de Donkere Oude en hij was de meester van het water. De vierde
heette de Hout-Vorst en hij was de meester van het hout (beter vertaald; van de
bomen). De vijfde heette de moeder der Moeder der Metalen en zij was de
meesteres van de metalen.
En elk van deze
ouden zette de oergeest waaruit hij was voortgekomen in beweging, zodat water
en aarde neerdaalden. De hemelen verhieven zich en de aarde werd vast in de
diepte. Toen verzamelde het water zich in rivieren en meren, en de bergen en
vlakten verschenen. De hemel werd helder en de aarde scheidde zich af; toen
waren er zon, maan en alle sterren, zand, wolken, regen en dauw. De Gele Oude
gaf de zuiverste kracht van de aarde de ruimte en hier werd de werking van het
vuur en het water aan toegevoegd. Daarop ontstonden de grassen en de bomen, de
vogels en de dieren, en de geslachten der slangen en insekten en vissen en
schildpadden. De Hout-Vorst en de Moeder der Metalen brachten licht en
duisternis bij elkaar en schiepen daarmee de mensen als man en vrouw. Zo
ontstond geleidelijk de wereld…
In sommige
opzichten is een vergelijking met de vier elementen zoals we die in het westen
kennen al te gemakkelijk te maken. Een belangrijk verschil is dat we in het
westen de vier elementen als een vaste stof, een basismaterie zien, terwijl in
de Chinese denkwijze het gezien wordt als een fase, een voortgang van een
proces van verandering, vergelijkbaar met de seizoenen. In plaats van met vijf
elementen doen we er goed aan om Wu Sing te vertalen met vijf fasen, vijf
krachten, vijf stappen of beter nog 5 bewegingen.
In het Japanse staan de vijf fasen bekend als de Gogyo. Dit herinnert ons aan de vijf basis grepen (katame waza of osae waza) van Aikido; de gokyo.
Literatuur:
Joseph Campbell – De held met de duizend gezichten (vert. A.J.van Braam).
Tom Verhoeven
Auvergne, Lente
2012
Geen opmerkingen:
Een reactie posten