Pagina's

zaterdag 5 november 2011

Dai, Kyo, Soku, Kei


Letterlijk vertaald betekent Dai groot, Kyo krachtig, Soku snel en Kei licht.

Het gaat hier om een beschrijving van de vier stadia van ontwikkeling die elke aikidoka meemaakt en waar de lesmethode van Aikido op afgestemd is.

Dai – groot
De beginnende aikidoka concentreert zich de eerste tijd op de grote lijnen. Men moet daarbij vooral aan twee dingen denken; als beginner verdiept de aikidoka zich in eerste instantie op de vorm van de techniek die hij in grote bewegingen zo goed mogelijk probeert uit te voeren. Pas geleidelijk aan, naarmate de aikidoka meer en meer vordert, en hij steeds meer inziet wat de bedoeling van een beweging of een techniek is, wordt er steeds meer aandacht besteed aan de details. Deze methode van leren is goed te vergelijken met de wijze waarop een kunstenaar een portret tekent. Eerst schetst hij in grote lijnen grofweg de vorm van het gelaat, pas dan begint hij aan de groffe vorm van het gelaat en tenslotte begint hij aan de fijnere details. Zou hij andersom beginnen, dus met de kleine details, dan leidt dit onherroepelijk tot een onevenwichtig portret. Dit is evenzeer waar voor de beginnende aikidoka; teveel aandacht voor de details leidt er toe dat de aikidoka niet leert hoe hij moet bewegen. Een ander aspect van Dai is het groot, zelfs te groot, uitvoeren van de technieken. Het overdreven groot uitvoeren van technieken voorkomt dat de aikidoka teveel kracht gebruikt en maakt dat de aikidoka een juist gevoel van de mechanica van de techniek krijgt. Naarmate de aikidoka vordert wordt de uitvoering van de technieken als vanzelf kleiner en verfijnder.

Kyo – krachtig
Het is moeilijk iemand stevig te werpen of om hard toe te slaan met een jo of met een bokken als je niet eerst de correcte vorm van de techniek hebt geleerd. Daarnaast is het leren bewegen vanuit het centrum (seika tanden, chushin) en het toepassen van kokyu ryoku (ademkracht) essentieel. Krachtig werpen komt niet voort uit het toepassen van veel spierkracht (wan ryoku). Daarom doet de beginnende aikidoka er verstandig aan zich de eerste tijd toe te leggen op de vorm van de techniek. Daarnaast is regelmatige oefening onontbeerlijk. Zonder correcte uitvoering van de techniek, zonder een juist gebruik van de ademhaling en zonder regelmatige oefening blijven alle bewegingen en worpen krachteloos.  

Soku – snel
Gaandeweg is de aikidoka in staat om technieken sneller uit te voeren. Snelheid is in Aikido als zodanig geen doel op zich. Snelheid komt net als kracht voort uit een correcte vorm, correcte ademhaling en bewegen vanuit het centrum. Daarnaast heeft snelheid alles te maken met een goed begrip van ma-ai, timing en het inschatten van de intentie – de groeiende gevoeligheid voor de ki van de ander. Wanneer de aikidoka in een te vroeg stadium zich gaat concentreren op snel uitgevoerde bewegingen en technieken dan zal dit leiden tot overhaaste, slordige en ineffectieve technieken.

Kei  - licht
Tenslotte streeft de aikidoka er naar om zijn technieken licht te maken. Ki, shin en tai vormen een geheel en uit die eenheid ontstaan technieken spontaan. De aikidoka lijkt moeiteloos te bewegen en te werpen, zijn technieken zijn licht en subtiel (ofschoon uke ze veelal ervaart als scherp en zwaar). De aikidoka heeft de voorgaande stadia nodig om op dit niveau te komen. Wie “lichte” technieken tracht te doen zonder de voorgaande stadia te hebben doorleefd komt er al snel achter dat zijn technieken niet alleen incorrect uitgevoerd worden, maar dat ze slordig, traag, krachteloos en zwak zijn. Zonder elk van deze stadia te doorlopen blijkt verdere ontwikkeling in Aikido niet mogelijk.

De eerste twee stadia zijn niveaus waarin je je vorm, je techniek, je vaardigheid kan ontwikkelen en verbeteren. Ook de gevorderde aikidoka zal daarom telkens naar deze twee stadia willen terugkeren.  Voor de stadia Soku en Kei geldt echter dat deze voortkomen uit de regelmatige keiko van Aikido, ze zijn het gevolg van de natuurlijke ontwikkeling van de aikidoka.

Tom Verhoeven

Dojo cho

Auvergne, herfst 2011 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten